Uwaga! To jest wersja eksperymentalna. Wersję stabilną znajdziesz tutaj.

Przedimek

Przedimek (nazywany również rodzajnikiem) --- służbowa część mowy, która określa kategorię określoności lub nieokreśloności następującego za nim rzeczownika.

Język grecki posiada przedimki określone (οριστικό άρθρο) i nieokreślone (αόριστο άρθρο).

Przedimek określony

Odmiana przedimka określonego
αρσενικό θυλικό ουδέτερο
Ονομαστική ο η το
Γενική του της του
Αιτιατική τον την το
Ονομαστική οι οι τα
Γενική των των των
Αιτιατική τους τις τα

Rodzajnika określonego używamy:

  1. zwykle przed nazwami własnymi, nazwami narodów oraz nazwami geograficznymi: ο Γιάννης Janis, ο Έλληνας Grek, οι Αθήναι Ateny
  2. zawsze po zaimku wskazującym, który występuje w roli określenia: αυτό το βιβλίο ta księga. Jeśli rzeczownik jest określony przez zaimek wskazujący i przymiotnik, przedimek stawiamy przed przymiotnikiem: αυτή η ωραία γυναίκα ta piękna kobieta.
  3. po przymiotnikach zaimkowych όλος, ολόκληρος, ολάκερος oraz po zaimku względnym οποίος: όλοι οι άνθρωποι wszyscy ludzie, τον οποίον είδα ten, którego widziałem.
  4. przed rzeczownikami, określonymi przez enklityczny zaimek dzierżawczy: το βιβλίο μου moja książka, το δικό μου βιβλίο moja (własna) książka.
  5. przed substantywizacja częścią mowy: ο ευτυχής szczęściarz

Zwykłym szykiem słów jest: przedimek - określenie - rzeczownik, na przykład: το ψηλό δέντρο wysokie drzewo. Niemniej jednak, określenie może występować również po rzeczowniku. W takim przypadku przedimek występuje dwukrotnie: το δέντρο το ψηλό.

W wypadku gdy przedimek określa kilka złączonych kontekstem rzeczowników, często używa się wspólnego przedimka: τα ξάρτια και πανιά liny i żagli.

Przedimka nie używamy:

  1. Przed orzecznikiem rzeczownikowym: είμαι γιατρός jestem lekarzem.
  2. W tytułach, szyldach, obwieszczeniach i tp.
  3. W spisach: σε κείνα τα μέρη πού βουνά και κάμποι είναι ντυμένοι λευκή στολή w tych krajach, gdzie góry i równiny ubrane są w białą odzież.
  4. W niektórych zwrotach idiomatycznych: σηκώνει κεφάλι podnosi głowę, έχει καλό αυτί ma dobry słuch.

Żeby zapobiec powtórzeniu tego samego rzeczownika w jednym zdaniu, używamy przedimka, zamiast podalszych występowań rzeczownika: η κατοικία μας και η των γειτόνων μας nasze mieszkanie i mieszkanie naszych sąsiadów.

Przedimek nieokreślony

Odmiana przedimka nieokreślonego
αρσενικό θυλικό ουδέτερο
Ονομαστική ένας μια ένα
Γενική ενός μιας ενός
Αιτιατική ένα(ν) μια ένα